Ziarno żyta służy do produkcji mąki, przeznaczonej do wypieku chleba. Jest bogate w węglowodany, szczególnie skrobię, co umożliwia jego wykorzystanie do produkcji alkoholu. Innym sposobem użytkowania żyta jest uprawa na paszę w formie zielonki lub jako międzyplony.
Żyto ma niewielkie wymagania pokarmowe i glebowe. Jest gatunkiem najlepiej przystosowanym do uprawy na glebach lekkich i ubogich w składniki pokarmowe. Toleruje też kwaśny odczyn gleby (pH 4,5–6,5). Z tego powodu uprawiane jest zazwyczaj na najsłabszych glebach w gospodarstwie, w sposób ekstensywny. Skutkiem tego są niskie plony ziarna, gdyż rośliny uprawiane na słabych glebach, bez odpowiedniego nawożenia – słabo plonują. Ponadto trzeba pamiętać, że w kwaśnej glebie główne składniki pokarmowe (azot, fosfor, potas, magnez) są słabo dostępne dla roślin, a w przypadku fosforu – dostępność dla roślin dodatkowo ogranicza niska temperatura gleby. Dobrze rozwinięty system korzeniowy żyta umożliwia lepsze pobieranie wody z głębszych warstw gleby, a tym samym większą odporność na przejściowe susze. Umożliwia także lepsze pobieranie składników pokarmowych z gleby. Inne zalety uprawowe to: mała wrażliwość na zakwaszenie gleby, niewielkie wymagania cieplne podczas całego okresu wegetacji i odporność na wymarzanie.
Uzyskanie wysokich plonów żyta jest możliwe w uprawie intensywnej, przy odpowiednio dobranych odmianach i przy prawidłowej agrotechnice, uwzgledniającej m.in. optymalne nawożenie doglebowe i dolistne. Uprawiane są dwie formy żyta: ozima i jara.
W uprawie żyta ozimego bardzo ważne jest dobranie terminu siewu tak, aby w odpowiednio długim okresie jesiennej wegetacji nastąpił prawidłowy rozwój roślin. Żyto ozime najlepiej plonuje, gdy krzewienie kończy się w okresie jesiennym, przed spoczynkiem zimowym. W tym czasie pobieranie fosforu (P) z gleby bywa zahamowane, np. gdy temperatura gleby spada poniżej 12°C. Dlatego, dolistnie nawożenie fosforem (GROWON® lub FOSTAR® lub PLONVIT® PHOSPHO) – wpływa bardzo korzystnie na rozwój młodych roślin. Intensyfikacji rozwoju systemu korzeniowego służy aktywator ROOTSTAR™. Dolistne dostarczenie mikroelementów (PLONVIT® ZBOŻA) intensyfikuje pobieranie składników pokarmowych z gleby, korzystnie wpływa na kondycję roślin i intensyfikuje proces krzewienia, a także zwiększa zimotrwałość roślin.
Wegetację wiosenną żyto rozpoczyna bardzo wcześnie, bo w temperaturze 2–3°C. Optymalne i odpowiednio wczesne zaopatrzenie roślin w azot (N) ma największy wpływ na ilość i jakość ziarna. Dla zwiększenia pobierania i efektywności plonotwórczej azotu, niezbędna jest dostępność dla roślin innych składników pokarmowych: fosfor (P), potas (K), magnez (Mg), siarka (S) i mikroelementy. Dlatego, nawet w bardzo oszczędnej technologii uprawy żyta, zalecane jest wsparcie nawożenia doglebowego dokarmianiem dolistnym: makroelementami (PLONVIT® OPTY lub PLONVIT® ŻEL, siarczan magnezu) oraz mikroelementy (PLONVIT® ZBOŻA).
Spośród mikroelementów, w uprawie żyta, szczególną rolę odgrywają mangan (Mn) i miedź (Cu).
Najefektywniejsze nawozy dostarczające te mikroelementy to:
- mangan (Mn) – AMINO ULTRA® Mn-22, MIKROCHELAT™ Mn-13, MIKROVIT® MANGAN
- miedź (Cu) – AMINO ULTRA® Cu-24, MIKROCHELAT™ Cu-15, MIKROVIT® CYNK.
O wielkości plonu żyta decyduje dobra kondycja roślin w całym okresie wegetacji.
Nawet krótkotrwały niedobór składników pokarmowych może mieć negatywny wpływ na wzrost roślin oraz ich plonowanie. Dlatego niezbędna jest kompleksowa analiza potrzeb roślin na każdym etapie ich rozwoju. To pozwoli na ich odpowiednie dokarmianie i biostymulację. Szeroka gama produktów INTERMAG, umożliwia opracowania własnego, indywidualnego programu nawożenia dolistnego i biostymulacji, uwzględniającego lokalne warunki glebowe, intensywność uprawy, fazę rozwojową roślin oraz dostępność różnych produktów.
Na szczególną uwagę zasługują także wysokozasadowe nawozy z serii ALKALIN™, które oprócz podstawowych funkcji wnoszenia składników pokarmowych, wykazują właściwości ochronne dla roślin: ALKALIN™ K+Si, ALKALIN™ KB+Si, ALKALIN™ PK 10:20.
Wszystkie omawiane działania, istotnie wpływają na wzrost plonu i jego parametry jakościowe.
