Cebula (Allium cepa L.) – jest popularnym warzywem o bardzo dużym znaczeniu gospodarczym. Kształt, wielkość, zabarwienie cebuli są cechą odmianową.
Stosowane są trzy metody uprawy cebuli: z siewu, z rozsady, z dymki.
UPRAWA Z DYMKI
Dymka to mała cebula, która służy do wyprodukowania dużej handlowej. Cały cykl produkcji cebuli z dymki – trwa dwa lata. Zbiór plonu cebuli uprawianej tą metodą jest wcześniejszy co najmniej 2–3 tygodnie od cebuli z siewu bezpośredniego.
I. W pierwszym roku uprawy uzyskuje się z nasion małe cebulki zwane dymką.
W uprawie dymki gleba powinna mieć dobrą strukturę, ale nie powinna zawierać zbyt dużo składników pokarmowych, aby nie nastąpił zbyt bujny wzrost i przerost cebulek. Ponadto wzrost roślin cebuli uprawianej na dymkę ogranicza się poprzez siew dużej ilości nasion na jednostce powierzchni. Rosnące w zagęszczeniu rośliny konkurują ze sobą o wodę i składniki pokarmowe, wykształcając małe cebule (o średnicy do 25 mm). W warunkach ograniczonego dostępu składników pokarmowych i dużego zagęszczenia roślin, cebula w uprawie na dymkę kończy wegetację ponad miesiąc wcześniej od cebuli konsumpcyjnej z siewu. Widocznym symptomem dojrzałości dymki jest załamywanie się, żółknięcie i zasychanie szczypioru.
Dymka dopuszczona do obrotu handlowego jest kalibrowana według średnicy poziomej.
Wyróżnia się cztery klasy:
- 5–10 mm (drobna)
- 11–15 mm (średnia)
- 16–20 mm (częściowo duża)
- 21–25 mm (duża).
Najwartościowsza jest dymka o średnicy 16–20 mm, przydatna do produkcji cebuli zbieranej w różnych fazach wzrostu. Dymka najmniejsza (5–10 mm) nadaje się do produkcji cebuli z zaschniętą szyjką, ale jej termin dojrzałości jest podobny jak w uprawie z siewu. Cebulki o średnicy powyżej 25 mm przeznaczane są do konsumpcji.
II. W drugim sezonie dymkę sadzi się do gruntu, gdzie kontynuuje rozwój wegetatywny. W pole dymkę wysadza się wiosną, możliwie jak najwcześniej, gdy tylko pozwalają na to warunki pogodowe. Pole pod sadzenie dymki przygotowuje się podobnie jak pod cebulę z siewu. Podobne są też wymagania w zakresie składników pokarmowych. Dymkę dużą (20–25 mm) można sadzić także jesienią, jednak zawsze istnieje ryzyko przemarznięcia i uszkodzenia cebulek. Cebula z dymki najczęściej uprawiana jest na wczesny zbiór pęczkowy lub z obciętym szczypiorem, ale także do obrotu z suchą łuską w okresie letnim i jesiennym.
Od wschodów do wystąpienia określonej dla danego typu cebuli długości dnia, rośliny tworzą liście. Ten etap rozwoju jest bardzo ważny, bo wpływa na późniejszy plon i jego jakość. Przez cały okres wegetacji wszelkie zabiegi uprawowe, w tym zabiegi dolistne, powinny być wykonywane tak, żeby zapewnić jak najlepsze warunki rozwoju roślin.
- Zastosowany po wschodach aktywator ukorzeniania ROOTSTAR® dostarcza cynk, w formie amonowego octanu cynku, który stymuluje tworzenie auksyn, tzn. jest jednym z prekursorów auksyn, a zwłaszcza kwasu indolilooctowego (IAA).
- Dostarczony dolistnie fosfor w okresie rozwoju pierwszych liści, korzystnie wpływa na tempo rozwoju i wzrost szczypioru (liści asymilacyjnych). Wspomaga też rozwój systemu korzeniowego (GROWON® lub FOSTAR® lub PLONVIT®PHOSPHO).
- W trakcie intensywnego wzrostu szczypioru szczególnie ważne jest optymalne zaopatrzenie w azot (NITROMAG® lub PLONVIT® NITRO). Dobrze wykształcony szczypior jest w dużej mierze gwarantem uzyskania wysokiego plonu cebuli.
- Od początku formowania się główki cebuli, duże znaczenie ma potas, który odpowiada za produkcję i transport produktów fotosyntezy do części przeznaczonych do zbioru. Ponadto reguluje gospodarkę wodną roślin i biosyntezę cukru (KALPRIM®, PLONVIT®KALI).
- W nawożeniu cebuli uwzględnić należy magnez (MIKROKOMPLEX®),a także siarkę (SULVIT™), zwłaszcza gdy do nawożenia roślin azotem stosowany jest roztwór saletrzano-mocznikowy.
- Spośród mikroelementów najważniejsze są: cynk (AMINO ULTRA® Zn-24 lub MIKROCHELAT™ Zn-15) i mangan (AMINO ULTRA® Mn-22 lub MIKROCHELAT™ Mn-13), a także miedź ( AMINO ULTRA® Cu 24 lub MIKROCHELAT™ Cu-15) i molibden (MIKROVIT® MOLIBDEN).
- Dla zapewnienia wysokiej produktywności roślin i dobrej jakości plonu – ważna jest biostymulacja. Dolistne stosowanie stymulatorów TYTANIT®, OPTYSIL®, VANADOO®, AMINOPRIM®, PLANTICINE® stymuluje rośliny do lepszego wzrostu i plonowania oraz do poprawy tolerancji na stresy abiotyczne (warunki pogodowe) i biotyczne (choroby i szkodniki) a także daje możliwość przyspieszenia regeneracji roślin po wystąpieniu warunków stresowych.
- Na szczególną uwagę zasługują także wysokozasadowe nawozy z serii ALKALIN™: ALKALIN™ K+Si, ALKALIN™ KB+Si, ALKALIN™ PK 10:20.
- Alkaliczny odczyn roztworów tych nawozów aktywizuje czynniki odpornościowe roślin.
- W uprawie cebuli ważne jest ograniczenie występowania nicieni. Do tego celu zalecane jest zastosowanie BACTIM® RECEPTOR.
- Jest to bioprodukt, który szczególnie rekomendowany jest na stanowiska zagrożone występowaniem nicieni. Produkt ten, stosować można zapobiegawczo w formie jednorazowej dawki lub kilkukrotnie, zależnie od presji nicieni. Natomiast na stanowiskach wolnych od nicieni warto zastosować BACTIM®VIGOR. Produkt ten pozytywnie wpływa na wielkość i jakość plonu. Obniża podatność roślin na stresy abiotyczne i biotyczne.
Szeroka gama produktów INTERMAG, umożliwia opracowania własnego, indywidualnego programu nawożenia dolistnego i biostymulacji, uwzględniającego lokalne warunki glebowe, intensywność uprawy, fazę rozwojową roślin oraz dostępność różnych produktów.
