Mikroelementy dla buraka cukrowego – czym, jak i kiedy nawozić buraki?

Burak cukrowy – charakterystyka uprawy

Dlaczego mikroelementy są tak ważne dla buraka? Burak cukrowy (Beta vulgaris) to warzywo okopowe, którego uprawa w Polsce ma duże znaczenie i wysoką opłacalność. Polska należy do czołowych producentów buraków cukrowych na świecie. Burak potrzebuje gleb głębokich, strukturalnych, żyznych i urodzajnych, umożliwiających bujny rozwój systemu korzeniowego. Najlepiej pod uprawę tej rośliny nadają się gleby klasy bonitacyjnej I – IV a, o kompleksie przydatności rolniczej pszennym bardzo dobrym i dobrym, żytnim bardzo dobrym oraz pszennym górskim. Aby uzyskać oczekiwany plon buraka i jego wysoką jakość, należy zadbać o odpowiednie zabiegi agrotechniczne. Przemyślane nawożenie mikroelementami dla buraka cukrowego jest kluczowe dla uzyskania wysokich plonów oraz wysokiej zawartości cukru w korzeniach buraka.

Burak cukrowy – jakie mikroelementy dla buraka są niezbędne?

Współczesne odmiany buraka charakteryzują się wysokim zapotrzebowaniem na mikroelementy, których nie dostarczymy w odpowiedniej ilości używając np. obornika. Zapotrzebowanie buraka na mikroelementy na każdą jedną tonę korzeni wynosi: 6-12 g boru, 28-30 g manganu, 1,5 g molibdenu, 14 g cynku, 3 g miedzi oraz 25-30 g żelaza.  Najważniejszym mikroelementem dla buraka jest bor – jest to uprawa wysoce wrażliwa na niedobór tego pierwiastka.

Nawożenie mikroelementami buraka cukrowego – dlaczego jest ważne?

Każdy, nawet niewielki niedobór mikroelementów może doprowadzić do poważnych objawów oraz znacznej redukcji plonu buraka. Mikroelementy dla buraka trzeba dostarczyć dolistnie, ponieważ w glebie nie ma wystarczających ilości. Brak nawożenia mikroelementami buraka cukrowego to gwarancja wystąpienia objawów niedoborów.

Mikroelementy w buraku – funkcje

Bor – najważniejszy mikroelement dla buraka cukrowego

Bor ma kluczowe znaczenie w transporcie cukrów z liści do korzeni buraka. Uczestniczy również we wbudowywaniu wapnia w ściany komórkowe organów buraka, dzięki czemu je usztywnia. Bor bierze także udział syntezie kwasów nukleinowych – DNA oraz RNA. Bor w roślinie jest mało mobilny i gromadzi się w starszych liściach. Z tego powodu trzeba nawozić buraka borem kilkukrotnie w ciągu sezonu wegetacyjnego. Niedobór boru jest niebezpieczny i jeżeli jest znaczny powoduje nawet zamieranie stożków wzrostu buraka.

Funkcje manganu w buraku cukrowym

Mangan to również jeden z ważniejszych mikroelementów w uprawie buraka cukrowego. Odpowiada za syntezę chlorofilu, fotosyntezę i oddychanie. Absorpcja manganu przez rośliny jest najbardziej efektywna w glebach kwaśnych. Mangan wiąże wolne rodniki w roślinie – czyli jest ważnym faktorem odporności na stres. Niedobór manganu występuje przede wszystkim w młodszych liściach.

Funkcje molibdenu w uprawie buraka cukrowego

Molibden to mikroelement, którego burak potrzebuje najmniej. Nie oznacza to jednak, że można go pominąć. Pełni znaczącą funkcję w przekształcaniu azotu dla buraka w formy łatwo przyswajalne. W nawożeniu buraka nie może więc zabraknąć molibdenu.

Cynk – funkcje w uprawie buraka cukrowego

Cynk to mikroelement, który uczestniczy w procesach metabolicznych buraka. Aktywuje i jest składnikiem wielu niezbędnych dla buraka enzymów. Wpływa bezpośrednio na produkcję białek, ponieważ występuje w cząsteczce polimerazy RNA – jest to enzym, dzięki któremu białka mogą powstawać. Cynk uczestniczy tym samym w metabolizmie azotowym. Cynk dba również o odpowiednią odporność roślin na choroby, przymrozki oraz okresowe niedobory wody.

Miedź – dlaczego jest ważna dla buraka?

Miedź jest niezbędna do wzrostu i rozwoju roślin. Ten mikroelement również wchodzi w skład wielu enzymów i białek roślinnych. Bierze udział w fotosyntezie, oddychaniu i procesach powstawania białek, przemianie związków azotu i transporcie cukrów. Ten szeroki zakres funkcji miedzi wpływa na to, że jej niedobór powoduje ograniczenie plonowania. Miedź również zwiększa odporność na suszę oraz na choroby grzybowe i bakteryjne.

Żelazo w nawożeniu buraka – czy jest ważnym mikroelementem?

Żelazo to mikroelement, którego funkcje w roślinie są niezwykle szerokie, Bezpośrednio wpływa ono na wzrost buraka – żelazo bierze udział w tworzeniu organicznych związków węgla. Odpowiada za tworzenie się chlorofilu, redukuje działanie szkodliwych azotanów. Jest to podstawowy mikroelement dla roślin, w tym dla buraka cukrowego.

Niedobór mikroelementów w buraku – objawy

Objawy niedoborów kluczowych mikroelementów dla buraka obejmują wiele poważnych uszkodzeń organów roślinnych. Niektóre z nich są charakterystyczne i można szybko zastosować nawożenie interwencyjne, jednak większość z objawów niedoborów są do siebie podobne.

• Niedobór boru w buraku to chloroza najmłodszych liści, pękanie korzeni i redukcja plonu o nawet 50%. Burak jest rośliną niezwykle wrażliwą na niedobór boru.
• Niedobór manganu w buraku cukrowym powoduje plamiste chlorozy, które przechodzą w kolor szarobrązowy i z czasem obejmują większość powierzchni liścia – Patrz Zdj. 1. poniżej.
• Objawy niedoboru molibdenu to obumieranie liści. Często mylone są z niedoborem azotu, ponieważ niedobór molibdenu zaburza przemiany azotowe w buraku.
• Niedostateczna ilość cynku w buraku cukrowym to chlorotyczne i nekrotyczne zmiany na najmłodszych liściach z biało-brunatnymi przejaśnieniami pomiędzy nerwami.
• Objawy niedoboru miedzi w buraku to ograniczenie plonowania bez charakterystycznych objawów.
• Niedobór żelaza powoduje również chlorotyczne zmiany na liściach buraka.

Niektóre objawy niedoborów mikroelementów w buraku są mało charakterystyczne – tym bardziej należy zadbać o dostarczenie tej uprawie odpowiedniej ilości każdego z mikroelementów. Jak to zrobić?

Jak i kiedy nawozić buraka cukrowego mikroelementami? Program nawożenia dla buraka cukrowego.

Liście buraka cukrowego mają dużą powierzchnię, więc najbardziej efektywnym sposobem na dostarczenie mu mikroelementów jest nawożenie dolistne buraka mikroelementami. Dzięki nawożeniu w ten sposób mikroelementy są dostarczane burakowi szybko i skutecznie, z pominięciem warunków glebowych, które mogą znacznie ograniczyć wchłanianie tych pierwiastków. Nawożenie dolistne buraka mikroelementami można stosować także interwencyjnie – kiedy pojawią się objawy niedoborów w buraku. Jednak należy mieć na uwadze, że zawsze lepiej zapobiegać, niż leczyć.

Kiedy nawozić buraka mikroelementami?

Aby skutecznie uzupełnić mikroelementy dla buraka, należy je zastosować przede wszystkim w krytycznych fazach zapotrzebowania na te składniki: od początku rozwoju liści do początku rozwoju korzenia.

Ryc. 1. Przykładowy program nawożenia dla buraka cukrowego. Po kliknięciu na schemat otworzy się link do szczegółowego programu.

Jaki nawóz mikroelementowy dla buraka cukrowego?

Na rynku dostępnych jest wiele nawozów z mikroelementami przeznaczonymi dla buraka do stosowania dolistnego. Wybierając odpowiedni, warto zwrócić uwagę na jego rozpuszczalność w wodzie, zawartość składników, przyswajalność przez rośliny oraz koszt dawki na hektar. Najkorzystniejszym rozwiązaniem na rynku jest przeznaczony dla buraka nawóz dolistny Plonvit Burak –  z technologią Nutriboost.

Plonvit Burak to zestaw wszystkich niezbędnych dla buraka składników, w tym mikroelementów, w odpowiednich dla niego ilościach. Nawóz Plonvit Burak odznacza się bardzo dobrą mieszalnością z innymi agrochemikaliami, dzięki czemu stanowi fundament dokarmiania buraka mikroelementami. Plonvit Burak z technologią Nutriboost to wyjątkowo niska dawka – 1 L/ha.

Technologia NUTRIBOOST™ to połączenie mikroelementów z cząsteczką organicznego, naturalnie występującego w roślinach kwasu glukonowego i dodatków formulacyjnych, która efektywnie dokarmia buraka mikroelementami oraz intensyfikuje procesy plonotwórcze.

W nawozie Plonvit Burak z technologią Nutriboost dodatkowo zawarty jest sód. Sód to pierwiastek, który często jest pomijany w nawożeniu buraka, jednak pełni ważne funkcje. W obecności sodu efektywniej działać może potas. Sód zwiększa odporność buraka na suszę i pośrednio zwiększa efektywność fotosyntezy.